Onze visie op de financiële markten - december 2023
De financiële markten presteerden sterk over het vierde kwartaal van 2023.De Amerikaanse centrale bank gaf aan klaar te zijn met het verhogen van de kortetermijnrente en liet uitschijnen dat in 2024 renteverlagingen mogelijk zijn. De financiële markten presteerden sterk over het vierde kwartaal van 2023. De Amerikaanse centrale bank gaf aan klaar te zijn met het verhogen van de kortetermijnrente en liet uitschijnen dat in 2024 renteverlagingen mogelijk zijn.
De daling van de langetermijnrentes met bijna 1% vanaf oktober, vuurden de obligatie– en aandelenmarkten aan. De koersen van langlopende staatsobligaties uit de Eurozone veerden op met meer dan 7%. Ook de wereldwijde referentie-aandelenindexen lieten zich niet onbetuigd met koersstijgingen tussen 3% en 6,6%.
Discretionair Beheer - Marktcommentaar
De combinatie van het uitblijven van een sterke krimp van de economische activiteit en dalende inflatiecijfers in de Verenigde Staten sloot de S&P 500 index 2023 af, net onder zijn recordhoogte van begin 2022. De aandelenbelegger applaudisseerde ook voor de uitlatingen van de FED-voorzitter Jerome Powell. Hij zei dat de centrale bank zich bewust was van het risico om de rente te lang op een restrictief niveau te houden. Het lossen van het monetaire gaspedaal was gestoeld op een daling van de inflatie van 3,7% jaar op jaar in september tot 3,1% in november. Bovendien was de verwachting dat de economische groei in de VS zou vertragen. Na een sterk derde kwartaal met een groei van 4,9% (omgerekend op jaarbasis) zou de groei over het laatste kwartaal uitkomen op 2,2%. De vooruitzichten van de Amerikaanse centrale bank dat de kortetermijnrente in 2024 zou verlaagd kunnen worden met 1% tot 4,5%, gaf de rentegevoelige sectoren, waaronder informatietechnologie en vastgoed, de wind in de zeilen. De energiesector was de achterblijver omdat de prijzen voor ruwe olie daalden ondanks enkele productiebeperkingen.
De Europese economie had meer te lijden onder de hoge rentetarieven. Met een toename van het bruto binnenlands product met 0,1% over het derde kwartaal stagneerde de economische activiteit. Enquêtegegevens van bedrijven in de productie– en dienstensector voorspelden bovendien dat de economie in het vierde kwartaal naar alle waarschijnlijkheid zou krimpen. Positief nieuws viel er te rapen op het inflatiefront met de stijging van de brede inflatiegraadmeter die vertraagde van 4,3% op jaarbasis in september naar 2,4% in november. Deze economische gegevens leidden tot een verwachting van de financiële markten dat de Europese centrale bank de kortetermijnrente zou kunnen verlagen met meer dan 1,5% in 2024. In de laatste communicatie naar aanleiding van haar rentebesluit op 14 december liet de ECB nochtans opmerken dat de inflatie op korte termijn waarschijnlijk weer tijdelijk zou aantrekken en dat het haar beleidstarieven zo lang als nodig op een voldoende restrictief niveau zou aanhouden. Het kon het optimisme van de aandelenbelegger echter niet temperen die tuk was op aandelen uit de IT-sector en industriële aandelen. Oliewaarden en aandelen uit de gezondheidssector vielen minder in de gratie in het laatste kwartaal van 2023.
Over het algemeen sloten de aandelen uit de groeilanden het vierde kwartaal van 2023 positief af. In USDtermen steeg de index met 7,45%. De daling van de dollar met bijna 4,5%, als gevolg van de verwachte rentedalingen in de VS, deed de winst afklokken op net geen 3% in eurotermen. China was opnieuw de uitzondering, waar aandelen daalden met meer dan 4% door de bezorgdheid van de belegger over de zwakkere economische groei. De Chinese consument hield de vinger op de knip en zette liever wat spaargelden opzij als antwoord op de slabakkende vastgoedmarkt. Vanuit internationaal perspectief zwakte de vraag naar Chinese goederen af door de her industrialisering van de Westerse landen in het kader van de geopolitieke ontwikkelingen.
Daarnaast ondermijnde de onzekerheid over de regelgeving het vertrouwen van de internationale aandelenbelegger in het potentieel van Chinese aandelen. De negatieve prestatie van de aandelenindex uit China werd ten dele gecompenseerd door de stijging van de Latijn Amerikaanse aandelenindex met bijna 16% in USDtermen. Het zwaargewicht Brazilië, met een weging van 60% in de index, kon profiteren van aanhoudende tekenen van desinflatie en de verlaging van de beleidsrente door de centrale bank. De puike prestatie van technologie-aandelen uit Taiwan en Zuid-Korea droegen ook bij tot de positieve prestatie van de groeilandenindex.
De aanzienlijke daling van de langetermijnrente in het laatste kwartaal van 2023, gaf de obligatiemarkten vleugels met de beste kwartaal prestatie in meer dan twee decennia. De door de markten verwachte snelle en aanzienlijke versoepeling van het monetair beleid, deed de Amerikaanse 10-jaars rente dalen van 4,57% eind september naar 3,87% eind december. De Duitse 10-jaars rente sloot het kwartaal 0,81% lager af op 2,03%. Ten opzichte van de piek in de loop van oktober daalden de langetermijnrentes zelfs met (meer dan) 1 procent. De koers van de index van staatsobligaties uit de Eurozone, waarvan de gemiddelde looptijd van de onderliggende obligaties meer dan 8 jaar is, zette dan ook de beste prestatie neer met een stijging van meer dan 7%. Door de daling van de dollar lieten Amerikaanse staatsobligaties amper een positieve return zien over het vierde kwartaal. Ondanks de vertragende groeivooruitzichten kende de markt voor bedrijfsobligaties een indrukwekkende rally. Soepele financiële voorwaarden deed de obligatiebelegger hopen dat een diepe recessie kon worden afgewend zodat de kredietkwaliteit van emittenten op peil kon blijven. De daling van de risicovergoeding (“spread”) voor kwaliteitsvolle en meer speculatieve obligaties gaf de prestatie van dergelijke obligaties extra glans met stijgingen van meer dan 5%. Ook de obligaties uit de groeilanden sloten het vierde kwartaal positief af met koerstoenames van 4%.
